W połowie wieku XIX polski lekarz Feliks Boczkowski zaobserwował, że górnikom z kopalni soli nie dolegają choroby układu oddechowego. W roku 1843 napisał książkę o dobroczynnych efektach pyłu solnego. Jego następca, Mścisław Polakowski, założył sanatorium solne w Wieliczce pod Krakowem, które działa do dzisiaj.

W czasach obecnych wiele sanatoriów solnych (grot solnych) działa w różnych krajach Europy, takich jak Austria, Węgry, Polska i Rosja. Grota solna jest w stanie odtworzyć mikroklimat podobny do warunków panujących w podziemnej kopalni soli. Ściany i podłoga jaskini są pokryte pokładami soli, a do wnętrza jest wdmuchiwany suchy aerozol solny, dzięki czemu środowisko terapeutyczne jest identyczne z grotami solnymi.

Po zabiegach w grocie solnej oddech chorego zaczyna być lżejszy i zmniejszają się objawy takie jak kichanie, kaszel i krótki oddech, w wyniku czego można zmniejszyć ilość leków zażywanych przez pacjentów. Wiele prób klinicznych skupiło się na zastosowaniu terapii solnej w leczeniu astmy oraz chronicznego zapalenia oskrzeli oraz na jej niezwykłej skuteczności jako terapii głównej lub uzupełniającej w leczeniu szerokiej gamy chorób górnego i dolnego układu oddechowego.

W oparciu o badania kliniczne potwierdzono, że wdychana solanka posiada własności bakteriobójcze, ułatwiające przepływ śluzu, hydrofilne i przeciwzapalne, zmniejszając procesy zapalne na całej przestrzeni układu oddechowego, umożliwiając wchłanianie obrzęków w śluzówce wyścielającej drogi oddechowe, przywracając normalny przepływ śluzu i odblokowując zatory w oskrzelach i oskrzelikach, co prowadzi do szybkiej eliminacji zalegającej smoły oraz obcych alergenów. Zmniejsza się również obrzęk śluzówki nosa, części ustnej gardła oraz podniebienia miękkiego, powodująca zatory w przewodach nosowych oraz chrapanie, co wpływa na rozszerzenie dróg oddechowych w nosie, jak również w kanałach zatok, poprawiając osuszanie zatok, co ogranicza chrapanie.

W kanale słuchowym zmniejsza się obrzęk trąbki Eustachiusza, która jest przyczyną zapaleń ucha, co również pozwala na poszerzenie dróg oddechowych, jak również lepsze osuszanie i napowietrzanie przestrzeni poza bębenkami.

Obserwacje prowadzone w polskich jaskiniach wykazały że jednorazowy 45-minutowy seans w jaskini odpowiada trzem dniom pobytu nad morzem. Seanse odbywają się na bardzo wygodnych leżakach, przy odpowiednio dobranej muzyce (szum morza, szelest wiatru, deszcz, śpiew ptaków), która pomaga zrelaksować się i odprężyć. W grocie montuje się zestaw do koloroterapii, która ma również duży wpływ na dobre samopoczucie.